Ψαλμὸς
ρμβ´ (142) Ο Εξάψαλμος αποτελείται από από τους εξής ψαλμούς:
3ος: Εικονίζει την σταθερή ελπίδα της ψυχής στο Θεό. 37ος: Θρήνος της ψυχής για το βάρος των αμαρτιών. 62ος: Απαλή παρηγορητική πρωϊνή προσευχή. 87ος: Δέηση ψυχής τσακισμένης από τις συμφορές. 102ος: Προσευχή ευγνωμοσύνης για τις ευεργεσίες του Θεού. 142ος: Θερμή παράκληση βοήθειας.
Εσύ γνωρίζεις το κάθισμά μου και την έγερσή μου· καταλαβαίνεις τους λογισμούς μου από μακριά·
διερευνάς το περπάτημά μου και το πλάγιασμά μου, και όλους τους δρόμους μου γνωρίζεις.
Επειδή, δες, και πριν ο λόγος έρθει στη γλώσσα μου, εσύ, Κύριε, γνωρίζεις το παν.
Με περικυκλώνεις από πίσω και από μπροστά, και έβαλες το χέρι σου επάνω μου.
Η γνώση αυτή είναι σε μένα υπερθαύμαστη· είναι υψηλή· δεν μπορώ να φτάσω σ’ αυτή.
Πού να πάω από το πνεύμα σου; Και από το πρόσωπό σου πού να φύγω;
Αν ανέβω στον ουρανό, είσαι εκεί, αν πλαγιάσω στον άδη, νάσου εσύ.
Αν πάρω τα φτερά τής αυγής, και κατοικήσω στις εσχατιές τής θάλασσας,
και εκεί θα με οδηγήσει το χέρι σου, και το δεξί σου χέρι θα με κρατάει.
Αν πω: Το σκοτάδι, σίγουρα, θα με σκεπάσει, αλλά κι αυτή η νύχτα θα είναι ολόγυρά μου φως·
κι αυτό το σκοτάδι δεν σκεπάζει από σένα τίποτε· και η νύχτα λάμπει όπως η ημέρα· σε σένα το σκοτάδι είναι όπως το φως.
Επειδή, εσύ μόρφωσες τα νεφρά μου· με περιτύλιξες μέσα στην κοιλιά τής μητέρας μου.
Θα σε υμνώ, επειδή πλάστηκα με
φοβερό και θαυμάσιο τρόπο· τα έργα σου είναι θαυμάσια· και η ψυχή μου το
γνωρίζει αυτό πολύ καλά.
Δεν κρύφτηκαν τα κόκαλά μου από
σένα, ενώ λάβαινε χώρα η κατασκευή μου μέσα σε κρυφό χώρο, και έπαιρνα
μορφή μέσα στα κατώτατα μέρη τής γης.
Το αδιαμόρφωτο του σώματός μου είδαν
τα μάτια σου· και μέσα στο βιβλίο σου όλα αυτά ήσαν γραμμένα, όπως και
οι ημέρες κατά τις οποίες σχηματίζονταν, και ενώ τίποτε απ’ αυτά δεν
υπήρχε·
πόσο δε πολύτιμες είναι οι βουλές σου σε μένα, Θεέ μου! Πόσο μεγαλύνθηκε ο αριθμός τους!
Αν ήθελα να τις απαριθμήσω, υπερβαίνουν την άμμο· ξυπνάω, κι ακόμα είμαι μαζί σου.
Βέβαια, θα θανατώσεις, Θεέ, τους ασεβείς· απομακρυνθείτε, λοιπόν, από μένα, άνδρες αιμάτων.
Επειδή, μιλούν εναντίον σου με τρόπο ασεβή· οι εχθροί σου παίρνουν το όνομά σου μάταια.
Μήπως δεν μισώ, Κύριε, εκείνους που σε μισούν; Και δεν αγανακτώ ενάντια σ’ εκείνους που επαναστατούν εναντίον σου;
Με τέλειο μίσος τούς μισώ· τους έχω για εχθρούς.
Θεέ, δοκίμασέ με, και γνώρισε την καρδιά μου· εξέτασέ με, και μάθε τους στοχασμούς μου·
και δες, μήπως υπάρχει μέσα μου κάποιος δρόμος ανομίας· και οδήγησέ με στον δρόμο τον αιώνιο.
Δοξολογείτε συνεχώς τον Κύριον, επειδή είναι αγαθός, και ανεξάντλητο και αιώνιο είναι το έλεός του. Δοξολογείτε συνεχώς τον Θεόν, τον Κύριον σε όλους τους θεούς της γης, επειδή αιώνιο και ανεξάντλητο είναι το έλεός του. Δοξολογείτε συνεχώς τον Κύριον, που είναι ο απόλυτος εξουσιαστής και κυρίαρχος όλων των αρχόντων· επειδή αιώνιον και ανεξάντλητο είναι το έλεός του. Δοξολογείτε αυτόν, που έργα θαυμαστά μόνος του επιτέλεσε, επειδή αιώνιο και ανεξάντλητο είναι το έλεός του. Αυτόν, που έκτισε τους ουρανούς με άπειρη σοφία, επειδή αιώνιο και ανεξάντλητο είναι το έλεός του. Στέριωσε τη γη πάνω στα ύδατα, επειδή αιώνιο και ανεξάντλητο είναι το έλεός του. Δοξολογείτε αυτόν, που μόνος του, χωρίς κανενός τη βοήθεια , δημιούργησε τα μεγάλα φώτα, επειδή αιώνιο και ανεξάντλητο είναι το έλεός του. Δημιούργησε δηλαδή τον ήλιο, εξουσιαστή της ημέρας επειδή αιώνιο και ανεξάντλητο είναι το έλεός του. Δημιούργησε τη σελήνη και τ΄αστέρια, για να εξουσιάζουν με το φως τους κατά την νύκτα, επειδή αιώνιο και ανεξάντλητο είναι το έλεός του. Δοξολογείτε αυτόν,που χτύπησε με θάνατο τα πρωτοτόκα των Αιγυπτίων, επειδή αιώνιο και ανεξάντλητο είναι το έλεός του. Αυτόν, που έβγαλε ελεύθερο τον ισραηλιτικό λαό εκ μέσου των Αιγυπτίων, επειδή αιώνιο και ανεξάντλητο είναι το έλεός του. Τους λευτέρωσε με την ακατανίκητη δύναμή του,
με τον παντοδύναμο βραχίονα του, επειδή αιώνιο και ανεξάντλητο είναι το έλεός του. Δοξολογείτε τον Κύριον, που έκοψε στα δύο την Ερυθρά θάλασσα, διότι αιώνιο και ανεξάντλητο είναι το έλεός του. ....................... Αυτόν, που καθοδήγησε και προστάτευσε το λαό του στην έρημο, επειδή αιώνιο και ανεξάντλητο είναι το έλεός του. ...................... Μας γλύτωσε από τα χέρια των εχθρών μας, επειδή αιώνιο και ανεξάντλητο είναι το έλεός του. Αυτός δίνει τροφή σε κάθε σάρκα, σε κάθε έμβιο, επειδή αιώνιο και ανεξάντλητο είναι το έλεός του. Υμνείτε συνεχώς και δοξολογείτε το Θεό του ουρανού, επειδή αιώνιο και ανεξάντλητο είναι το έλεός του.
Ελεύθερη απόδοση Κύριε, μόνο σε Σένα έχω τα μάτια μου υψωμένα σε Σένα που κατοικείς στον ουρανό. Να, όπως τα βλέμματα των δούλων είναι στραμμένα στα χέρια των κυρίων τους, όπως τα μάτια της ψυχοκόρης στα χέρια της κυράς της, έτσι και τα δικά μας μάτια στρέφονται προς τον Κύριο και Θεό μας, μέχρις ότου μας ευλογήσει με τα ελέη Του. Ελέησέ μας, Κύριε, ελέησέ μας, γιατί για χρόνο πολύ στην καταφρόνια μας έριξαν και μας εξουθένωσαν, και η ψυχή μας βάρυνε πολύ. Μακάρι το όνειδος να πέσει πάνω στους πάμπλουτους που μας καταδυναστεύουν, και οι αλαζόνες να εξουθενωθούν.
Προς τα όρη το βλέμμα μου σήκωσα, απ' όπου βοήθεια περιμένω. Ο Κύριος, ο δημιουργός της γης και τ' ουρανού, Αυτός θα με βοηθήσει. Μακάρι, ψυχή μου, μακάρι κραταιή και αμετακίνητη να μείνεις και ο Κύριος-Φύλακάς σου ποτέ για σένα να μην αδιαφορήσει. Αλήθεια, πάντοτε ακοίμητος, πάντα γρηγορών θα είναι ο Κύριος, πάντα θα προστατεύει τον λαό Του, ο παντοδύναμος σκεπαστής και υπέρμαχος συμπαραστάτης. Ούτε τα καύματα του ήλιου τη μέρα, ούτε οι γητειές της σελήνης τη νύχτα δεν θα μπορέσουν να με βλάψουν. Ψυχή μου, ο Κύριος κάθε κακό θα διώξει, ο Κύριος θα είναι ο Προστάτης σου. Αυτός, μέσα και έξω από το σπίτι σου θα σε προστατεύει, σε όλο το ταξίδι της ζωής σου, τώρα και για πάντα.
Στην αρχαία αρχιτεκτονική, αναβαθμός είναι καθεμιά από τις τρεις ή τέσσερις πλατιές βαθμίδες της κλίμακας που που οδηγούσε στους αρχαίους ναούς ή βωμούς.
Στα αρχαία θέατρα, αναβαθμός είναι καθεμιά από τις κλιμακωτά τοποθετημένες σειρές καθισμάτων.
Αναβαθμοί (στον πληθυντικό) είναι αντιφωνικά τροπάρια που ψάλλονται τις Κυριακές και τις γιορτές κατά τον όρθρο.
Είναι ώρα, ψυχή μου, για τη δοξολογία του Κυρίου. Κύριε και Θεέ μου, η μεγαλοσύνη σου είναι απέραντη.
Ντύθηκες τη δόξα και τη μεγαλοπρέπεια, Εσύ που περιβάλλεσαι σαν μανδύα το φως.
Εσύ απλώνεις ως πέρα τον ουρανό σαν σκηνή από δέρμα.
Εσύ στεγάζεις με νερά τα ανώγεια του ουρανού.
Επιβαίνεις πάνω στα νέφη σαν σε γρήγορα άρματα και περπατάς πάνω στα φτερά των άνεμων.
Έπλασες τους αγγέλους ταχείς σαν τους άνεμους και τους ασώματους λειτουργούς σου δραστήριους και φωτεινούς σαν τη φλόγα της φωτιάς.
Στερέωσες τη γη με ασφάλεια πάνω σε ασάλευτα θεμέλια, ώστε να μην κλονισθεί ποτέ, στον αιώνα.
Η άβυσσος των υδάτων τη σκεπάζει σαν φόρεμα και πάνω στα βουνά έχουν σταθεί με τη μορφή του χιονιού τα νερά.
Όμως όταν αντηχήσει η προσταγή σου θα φύγουν και θα κατέβουν στις πεδιάδες.
Η βροντερή φωνή σου τα αναγκάζει να υποχωρήσουν. Τα βουνά ανυψώνονται προς τα πάνω και οι πεδιάδες φέρονται προς τα κάτω, το καθένα στον τόπο όπου Εσύ το εθεμελίωσες.
Έθεσες όριο στη θάλασσα, και τα νερά της δε θα υπερβούν, ούτε θα επιστρέψουν και πάλι στη στεριά.
Εσύ κάνεις τις πηγές ν” αναβλύζουν μέσα στα φαράγγια και μέσα απ” τα βουνά να περνούν τα νερά τους.
Τα νερά αυτά ποτίζουν όλα τα άγρια θηρία και οι άγριοι όνοι σβήνουν τη δίψα τους σ' αυτά.
Πάνω στα δέντρα τα διάφορα πτηνά του ουρανού χτίζουν τις φωλιές τους και από τους γύρω βράχους σκορπίζουν το κελάηδημα τους. Εσύ ποτίζεις τα βουνά με τις βροχές του ουρανού, κι απ' τις βροχές, που είναι έργο δικό σου, θα χορταίνει πάντοτε η γη.
Εσύ κάνεις να φυτρώνει το χορτάρι απ' τη γη για τα φυτοφάγα ζώα και δίνεις τα κατάλληλα γεννήματα για την εξυπηρέτηση των αναγκών του ανθρώπου.
Έτσι προμηθεύεται από τη γη ο άνθρωπος το ψωμί αλλά και το κρασί που ευφραίνει την καρδιά του.
Επίσης το λάδι, που κάνει απαλό και ιλαρό το πρόσωπο του, και το ψωμί που στηρίζει την καρδιά του.
Θα χορτάσουν από τα νερά τα δένδρα του κάμπου καθώς και τα πελώρια κέδρα του Λιβάνου που Εσύ φύτεψες.
Στα κλαδιά των δένδρων, τα μικρά σπουργίτια στήνουν τις φωλιές τους, πάνω δε απ” αυτές είναι η φωλιά του ερωδιού. Τα ψηλά βουνά όρισε ο Κύριος σαν κατοικία των ελαφιών και τα πετρώδη μέρη για καταφύγιο των λαγών.
Δημιούργησε τη σελήνη για να προσδιορίζει τις εποχές. Ο ήλιος γνωρίζει το βασίλεμά του.
Εσύ Κύριε όρισες να έρχεται το σκοτάδι και να γίνεται νύχτα, που όσο κρατάει, τα άγρια θηρία τριγυρίζουν για αναζήτηση της τροφής τους.
Βγαίνουν με βρυχηθμούς τα μικρά των λιονταριών για να αρπάξουν τη λεία τους και ο βρυχηθμός τους είναι φωνή προς το Θεό για να τους δώσει τροφή.
Ανατέλλει ο ήλιος και τα θηρία μαζεύονται στις φωλιές τους για να κοιμηθούν. Τότε βγαίνει κι ο άνθρωπος για τα έργα του και για τις ασχολίες του ως το βράδυ.
Πόσο μεγάλα και λαμπρά είναι τα έργα σου, Κύριε! Όλα τα δημιούργησες με άπειρη σοφία.
Η γη είναι γεμάτη από τα κτίσματα σου. Μπροστά μας απλώνεται η θάλασσα μεγάλη και πλατιά. Αναρίθμητα ψάρια ζουν και κινούνται μέσα σ' αυτή, υδρόβια ζώα μικρά και μεγάλα.
Καράβια τη διασχίζουν προς διάφορες διευθύνσεις. Ο δράκοντας, το μεγάλο θαλάσσιο κήτος που έπλασες, παίζει μαζί της και φαίνεται σα να περιφρονεί τη δύναμη της.
Όλα αυτά τα ζώα της γης, της θάλασσας και τ” ουρανού, από Εσένα περιμένουν να τους δώσεις στην κατάλληλη ώρα την τροφή τους, να την μοιράσεις Εσύ, κι αυτά να τη μαζέψουν.
Όταν ανοίγεις το πλουσιόδωρο χέρι σου, τα σύμπαντα γεμίζουν από τα αγαθά σου. Μα όταν πάρεις απ” αυτά το πρόσωπο σου τα πιάνει ταραχή και τρόμος.
Παίρνεις τη ζωή τους και σβήνουν και επιστρέφουν στο χώμα απ” όπου προήλθαν. Κι όταν τους στείλεις πάλι τη ζωογόνα πνοή σου, ξαναδημιουργούνται κι έτσι ξανακαινουργώνεις το πρόσωπο της γης. Ας είναι, λοιπόν, δοξασμένος ο Κύριος στους αιώνες.
Ας ευφραίνεται από την ωραιότητα των έργων του. Ρίχνει το βλέμμα του στη γη και την κάνει να τρέμει• αγγίζει λίγο τα βουνά και γεμίζουν καπνούς.
Θα υμνώ τον Κύριο σε όλη μου τη ζωή. Θα του ψάλλω ύμνους όσο θα υπάρχω.
Είθε να δοκιμάζω πάντοτε τη γλυκύτητα της συνομιλίας μου μ' Αυτόν. Ο Κύριος ας είναι πηγή της ευφροσύνης μου.
Ας χαθούν εντελώς από τη γη οι αμαρτωλοί και οι άνομοι. Ούτε αχνάρι τους ας μη μείνει.
Μην παύεις ψυχή μου να δοξολογείς τον Κύριο. Πόσο μεγάλα και λαμπρά είναι τα έργα σου Κύριε!